گلند

کاری از آلتا الکتریک

مقدمه :

امروزه در صنعت برای فیکس و ثابت نگه داشتن انواع کابل ها در قسمت های ورودی تخته کلیه موتورها ، تابلو های برق ، جعبه تقسیم و سینی های توزیع از گلند استفاده می شود. که دارای انواع مختلفی در بازار می باشد.

نحوه کار این قطعه بدین صورت است که در داخل ورودی این تجهیز تعداد زیادی شیار بر روی پلاستیک درج شده است و در کنار آن یک لاستیک پیوسته قرار دارد ، پس از عبور کابل از داخل این شیار و سفت کردن درب تجهیز توسط نصاب ، که یک دایره توخالی است لاستیک فشرده شده و باعث قفل شدن کابل می شود.

انواع گلند :

پلاستیکی : برای مصارف عمومی مانند ورودی کابل های روشنایی و موتورهای سبک استفاده می شود.

فلزی : از آن در صنایع مختلف و جهت اتصال انواع کابل ها به جعبه های تقسیم استفاده می شود. مقاومت این نوع گلند کابل در برابر خوردگی و انواع اسید ها بالا بوده و در محیط هایی که رطوبت بسیاری دارند می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

آرمردار : در صنایع جهت جلوگیری از آسیب دیدن کابل در برابر جویده شدن ، پارگی و اتصالی توسط جوندگانی هم چون موش و … در فضاهای باز از کابل های مخصوصی که باغلافی از فلز محصور شده است استفاده می شود.

ضد انفجار : در صنایع پتروشیمی ، نفت و گاز ، برای این که جرقه ای از تجهیزات برقی به بیرون انتشار نیافته و باعث آتش سوزی و انفجار نشود استفاده می شود و در اصطلاح به گلندهای EX نیز شهرت یافته اند.

لوله فلکسیبل : در مواقعی که نیاز است که ما از کابل ها در برابر ضربه و عوامل محیطی مانند نور خورشید و … محافظت کنیم ، برای این منظور از روکش های فلزی شکل که خرطومی یا فلکسی گفته می شوند استفاده می کنند. این فلکسی ها نمی توانند به تنهایی در جایی به صورت مستقل نصب گردند برای این کار نیاز به گلند فلکسی (دوپیچ یا تک پیچ) می باشد.

گلند وسیله‌ای است که از آن برای اتصال کابل به جعبه تقسیم استفاده می‌شود ، که به صورت پلاستیکی ، پلیمری و فلزی در اندازه‌ های متفاوتی تولید می‌شوند که انتخاب هر گلند بر اساس سطح مقطع کابل مورد نظر صورت می‌پذیرد. هدف از به کار بردن گلند در اتصال بین کابل و جعبه تقسیم ، ایجاد ایمنی کامل برای کابل و اتصالات در برابر لرزش و نیروهای وارده به آن‌ ها به منظور جلوگیری از آسیب‌ دیدگی و پارگی می‌باشد ، همچنین نصب گلند موجب آب ‌بندی کامل محل اتصال ، در برابر نفوذ رطوبت و گازهای قابل اشتعال به درون جعبه تقسیم می‌شود.

کلیات

توضیح و کاربرد آن :

گلند نوعی اتصال است که هدف از به کارگیری آن ایجاد پوشش روی کابل در محل اتصال کابل ها و جعبه تقسیم است. این پوشش به جهت ایجاد ایمنی برای کابل است و از کابل ها در برابر بارهای وارد ، رطوبت ، گرما ، شعله آتش ، خوردگی و آسیب های جانبی محافظت می‌­کند.

از آن­ جایی که سیم کشی برق در تمام صنایع کاربرد دارد ، گلند هم وسیله ای بسیار پرکاربرد است و می­‌تواند به صورت های مختلف و در جاهای مختلف استفاده گردد. یکی از موارد مهم مصرف این محصول جایگاه های سوخت است ، با توجه به اهمیت بالای ایمنی در جایگاه سوخت و وجود مواد قابل اشتعال ، لازم است تا از گلند ها و کابل های مناسب جهت سیم کشی جایگاه استفاده گردد و سیستم مربوطه از استانداردهای لازم برخوردار باشد.

گلند از تجهیزات سیستم های الکتریکی می باشد که در زمان اتصال کابل به تجهیزات برای جلوگیری از خم شدن و آسیب دیدن کابل و همچنین جهت آب بندی در مقطع ورود کابل به تجهیز مورد استفاده قرار می گیرند.

کاربرد :

  • جلوگیری از ورود گرد و غبار ، آب ، روغن ، مواد شیمیایی ، و حشرات به درون دستگاه ، تابلو ، یا محفظه مورد نصب.
  • ممانعت از آسیب کابل توسط بدنه فلزی و غالبا تیز بدنه محفظه ای که سوراخ جهت عبور کابل در آن ایجاد گردیده است.
  • عدم استفاده از آن به خصوص در محیط با ارتعاش بالا ، موجب آسیب دیدگی و حتی پارگی کابل در دراز مدت در محل تلاقی کابل با دستگاه ، تابلو یا محفظه می گردد.
  • قابل استفاده از ابزار دقیق ، ارتباطات و اطلاعات ، کابل قدرت و کابل کنترل.

گلند ها از لحاظ کاربرد در دو دسته تقسیم می شوند :

صنعتی
ضد انفجار

صنعتی در صنایع مختلف که حساسیت خاصی از لحاظ فضای کار وجود ندارد و فقط به منظور جلوگیری از آسیب دیدن سیم و خم شدن آن مورد استفاده قرار می گیرد.

ضد انفجار در فضاهای مستعد انفجار استفاده می شود. فرض کنید گلند در محیطی به تجهیز الکتریکی نصب می شود که در آن مکان گاز های مستعد انفجار از جمله هیدروژن وجود دارد (مثلا مناطق نفتی ، پالایشگاه ها ، محیط های گازی ، کارخانه های پتروشیمی و …) ، در این حالت گاز به درون تجهیز راه پیدا می کند و در زمان روشن شدن تجهیز و جرقه بین کنتاکت ها ، آن محیط منفجر می شود ، لذا در این مناطق از ضد انفجار که کاربرد فراوان در صنعت دارند استفاده می شوند.

نوع و عملکرد آن :

پلاستیکی :

جنس پلی آمید 6 (متریال ترمو پلاستیک) با استانداردهای رزوه ای PG (مدل PG) و متریک (مدل M) و در رنگ های خاکستری روشن ، خاکستری نقره ای و مشکی مورد استفاده قرار می گیرد.

گلند های پلاستیکی با استاندارد رزوه PPG) PG)
این نوع رزوه مطابق با استاندارد Panzergewinde آلمان طراحی و ساخته شده است و از گلند های پرمصرف در بازار به شمار رفته و در 11 سایز مختلف وجود دارد که از PG7 تا PG63 بوده و هریک از سایز های این گلند بازه قطری کابل مخصوص به خود را پوشش داده و این گلند دارای 5 قسمت می باشد.

گلند های پلاستیکی با رزوه استاندارد متریک (PMG)
این نوع رزوه با توجه به واحد اندازه گیری استاندارد ISO ، یعنی متریک (میلیمتر) ساخته شده است. این نوع گلند دارای 8 سایز مختلف می باشد. رنگ این گلند معمولا مشکی می باشد.

گستره بسیار زیادی از کابل ها قابلیت استفاده از گلند پلاستیکی را دارند. مقاومت این گلند ها در برابر مواد خورنده مانند آب نمک ، گریس ‌ها و اسید های ضعیف خوب است و بنابراین در شرایطی که محل قرار گیری کابل ها و گلند در مجاورت مواد خورنده است ، استفاده از گلند های پلاستیکی توصیه می­‌شود.

گلند های پلاستیکی اصولاً در برابر دماهای بالا مقاومت خوبی ندارند و از این رو استفاده از آن ها در مجاورت مواد قابل اشتعال و آتش زا به هیچ عنوان توصیه نمی­‌گردد. و در رنگ های مختلفی موجود هستند و از این رو قابلیت کد گذاری آن­ ها وجود دارد.

فلزی :

دقیقا مشابه به گلند پلاستیکی است ، به منظور محافظ و اتصال کابل ها به جعبه ها مختلف استفاده می شود. مقاومت فلز و طول عمر بیشتر در برابر تابش نور آفتاب باعث شده است از گلند های فلزی بیشتر در مکان های رو باز و در معرض آفتاب استفاده شود.

گلند های فلزی معمولا از آلیاژ های برنجی ، استیل و آلومینیوم ساخته می شوند. که ما آن ها را با نام های گلند برنجی و استیل می شناسیم. این نوع محصول ساخته شده از آلیاژ های مختلف را می توان به دو دسته گلند های ضد انفجار و معمولی برای انواع کابل آرمردار و غیر آرمردار تقسیم بندی نمود.

گلند های برنجی با رزوه استاندارد MPG) PG) رزوه گلند های MPG بر اساس استاندارد Panzergewinde آلمان طراحی و ساخته شده است. این گلند ها در ۱۱ سایز مختلف از PG7 تا PG63 می باشند که هر سایز ، بازه قطری کابل مخصوص به خود را پوشش می دهد. گلند های برنجی تنش زدایی شده ، دارای لایه آب کاری نیکل می باشد. گلند های فلزی عمدتاً در محیط بیرونی که بازه دمایی وسیعی را دارد ، و دائماً تحت اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید می باشد ، مورد استفاده می باشد. روکش نیکل به کار رفته که از خوردگی و زنگ زدگی گلند جلوگیری می کند.

گلند های برنجی با رزوه استاندارد متریک (MMG) رزوه گلند های MMG بر اساس استاندارد واحد اندازه گیری استاندارد ISO ، یعنی متریک (میلیمتر) طراحی و ساخته شده است. این گلند ها در ۸ سایز می باشند که هر سایز ، بازه قطری کابل مخصوص به خود را پوشش می دهد. گلند ضد انفجار برنجی تنش زدایی شده ، دارای لایه آب کاری نیکل می باشد. روکش نیکل به کار رفته ، از خوردگی و زنگ زدگی گلند جلوگیری می کند.

آرمردار :

در صنایع جهت جلوگیری از آسیب دیدن کابل در برابر جویده شدن ، پارگی و اتصالی توسط جوندگانی هم چون موش و … در فضاهای باز از کابل های مخصوصی که باغلافی از فلز محصور شده است استفاده می شود برای فیکس کردن این نوع کابل در محل خود از نوع گلند آرمردار ، استفاده می شود ، مخصوص کابل های آرمردار می باشد. کابل های آرمردار به کابل هایی گفته می شود که دارای حفاظ فولادی در اطراف خود هستند.

منظور از کابل آرمردار کابل SWA که مخفف (Steel wire armoured) هست که دارای حفاظ آهنی است که این نوع کابل ها فضاهایی که فشار به کابل اعمال می شود مورد استفاده قرار می گیرند. مثلا فرض کنید که قرار است کابل از زیر زمین عبور کند ، در این حالت نیروهای فشاری ناشی از حجم خاک باعث آسیب دیدن کابل می شود.

این نوع از گلند کابل در دو نوع 2 تکه و 3 تکه برای متصل کردن کابل های آرمردار صنعتی به انواع JB ها مورد استفاده قرار می گیرد.

  • متریال : برنج
  • دامنه تولید : M20 – M90
  • نوع روکش free : کروم
  • لوازم جانبی : لاک نات ، شرود ، ارت تگ

شرود پوششی پلاستیکی است که بر روی گلند کشیده می شود تا در محیط های باز حفاظت گلند بیشتر شود.

ارت تگ در هنگام اتصال سیم ارت به زمین از این وسیله که بر روی گلند نصب می شود استفاده می گردد.

لاک نات مهره ای بین گلند و دیگر تجهیزات است برای محکم کردن گلند ، تا از بدنه گلند حفاظت کند.

ضد انفجار :

در محیط هایی که امکان انفجار در آن جا وجود دارد و همین طور برای جلوگیری از آتش سوزی و انفجار مورد اسفاده قرار می گیرند ، در واقع نوعی غلاف خارجی آب بندی شده و عایق هستند که به دور هسته مشخص یک کابل در محفظه ای تو پر و آب بندی شده قرار می گیرد. گلند ضد انفجار با استفاده از محیط مناسبی که به روی لایه بیرونی کابل ها و سیم ها فراهم می کند و همچنین محافظت از لایه درونی آن ها باعث سهولت انتقال نیروی الکتریسیته می شوند.

گلند ضد انفجار در صنایع پتروشیمی ، نفت و گاز ، برای این که جرقه ای از تجهیزات برقی به بیرون انتشار نیافته و باعث آتش سوزی و انفجار نشود از این نوع محصول به خصوص استفاده می شود و در اصطلاح به گلند های EX نیز شهرت یافته اند.

از گلند ضد انفجار در فضاهای مستعد انفجار استفاده می شود. فرض کنید گلند در محیطی به تجهیز الکتریکی نصب می شود که در آن مکان گاز های مستعد انفجار از جمله هیدروژن وجود دارد (مثلا مناطق نفتی ، پالایشگاه ها ، محیط های گازی ، کارخانه های پتروشیمی و …) ، در این حالت گاز به درون تجهیز راه پیدا می کند و در زمان روشن شدن تجهیز و جرقه بین کنتاکت ها ، آن محیط منفجر می شود. لذا در این مناطق از گلند های ضد انفجار که کاربرد فراوان در صنعت دارند استفاده می شوند.

لازم به ذکر است گلندهای ضد انفجار آرمردار برای کابل هایی مورد استفاده می باشند که به صورت محافظت شده هستند. گلند های ضد انفجار بدون آرمر نیز بیشتر برای کابل هایی مورد استفاده قرار می گیرند که فاقد محافظ می باشند ، و دارای انواع متفاوتی هستند و در انواع ۳ تا ۵ لایه از آن ها در بازار وجود دارد. این گلند ها با مهار کردن کابل ها ، باعث می شوند کابل ها به درون تجهیز به صورت مناسب هدایت شوند ، بدون ایجاد هیچ گونه خم و پیج خوردگی می شوند.

لوله فلکسیبل :

در مواقعی که نیاز است که ما از کابل ها در برابر ضربه و عوامل محیطی مانند نور خورشید و … محافظت کنیم ، برای این منظور از روکش های فلزی شکل که خرطومی یا فلکسی گفته می شوند استفاده می کنند. این فلکسی ها نمی توانند به تنهایی در جایی به صورت مستقل نصب گردند برای این کار نیاز به گلند فلکسی می باشد. که در دو نوع تک پیچ و دو پیچ در بازار عرضه می گردد.

تک پیچ :

گلند تک پیچ مناسب برای اتصال لوله فلکسی به جعبه های تقسیم پلاستیکی و فلزی می باشد. که این نوع را می توان پس از برداشتن مهره همراه ، مستقيماً به رزوه مادگی محل کار نصب نمود و يا توسط مهره همراه ، به حفره موجود در محل کار نصب نمود. پيشنهاد مي گردد قبل از نصب اين گلند به لوله فلکسی ، سرلوله پلاستيکی تيپ EC نيز به لوله فلکسی متصل گردد.

مزايای گلند مستقيم تک پيچ تيپ AT نسبت به گلند مستقيم دو پيچ تيپ A :

  • سهولت نصب به لوله
  • سرعت نصب بالاتر
  • کيفيت بالاتر رزوه و بدنه گلند

مناسب برای استفاده در محيط های عمومی صنعتی و شهری مثل : سقف و کف کاذب ساختمان ها ، سيم کشی و کابل کشی های صنعتی ، سيستم های روشنايی ، تأسيسات و سيستم های تهويه مطبوع ساختمانی و صنعتی ، سيستم های کنترل و مانيتورينگ مداربسته و …

دو پیچ :

برای پوشش دادن و محافظت کردن از کابل های شبکه و برق در تجهیزات برق و الکترونیک هم چون سیستم های روشنایی ، تابلو های برق صنعتی ، محافظت فیبرنوری ، سیستم های تهویه مطبوع ، خطوط انتقال داده ، کف و سقف های کاذب از لوله های خرطومی شکل به نام لوله فلکسی استفاده می کنند. قابل استفاده در بازه دمایی -45 درجه سانتیگراد تا +300 درجه سانتیگراد بوده و از بدنه ای فلزی با دو پیچ بهره برده است.

پایان